Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 6 lutego 2020 r., sygn. akt XXV C 2607/18
Wyrokiem z dnia 6 lutego 2020 r. Sąd Okręgowy w Warszawie (XXV Wydział Cywilny) stwierdził nieważność umowy kredytu frankowego indeksowanego do CHF, zawartej pierwotnie z Getin Bank S.A., którego następcą prawnym jest Getin Noble Bank S.A. Sprawa została rozpoznana w wyniku powództwa wytoczonego przez naszych Klientów przeciwko bankowi o zapłatę nienależnie spełnionych świadczeń.
Wyrok ten stanowi kolejny istotny przykład utrwalonej linii orzeczniczej sądów powszechnych, zgodnie z którą umowy kredytów indeksowanych do franka szwajcarskiego, oparte na nieprzejrzystych mechanizmach przeliczeniowych i tabelach kursowych banku, nie mogą być wykonywane po wyeliminowaniu klauzul abuzywnych, co prowadzi do ich nieważności.
Stan faktyczny sprawy – kredyt frankowy Getin Bank
Nasi Klienci zawarli w 2007 r. umowę kredytu hipotecznego indeksowanego do CHF z Getin Bank S.A. (poprzednikiem prawnym Getin Noble Bank S.A.). Kredyt został udzielony w złotych polskich, jednak saldo zadłużenia oraz raty kredytu były przeliczane według kursów franka szwajcarskiego ustalanych jednostronnie przez bank w jego wewnętrznych tabelach kursowych.
Umowa była zawarta z wykorzystaniem wzorca umownego, bez realnej możliwości negocjowania kluczowych postanowień dotyczących mechanizmu indeksacji. Klienci nie otrzymali rzetelnej informacji o rzeczywistym ryzyku kursowym ani o konsekwencjach ekonomicznych związanych z długoterminowym kredytem frankowym. Kredyt miał charakter typowo konsumencki i służył realizacji potrzeb mieszkaniowych.
Spór z bankiem i zakres żądań
W pozwie nasi Klienci zakwestionowali abuzywny charakter klauzul indeksacyjnych, wskazując, że mechanizm przeliczania świadczeń oparty na tabelach kursowych banku narusza dobre obyczaje i rażąco narusza interes konsumenta. Alternatywnie podnieśli zarzut nieważności całej umowy, jako sprzecznej z przepisami prawa bankowego oraz zasadami ochrony konsumentów wynikającymi z prawa krajowego i unijnego.
Dochodzone roszczenia obejmowały zwrot świadczeń spełnionych zarówno w złotych polskich, jak i we frankach szwajcarskich, jako świadczeń nienależnych.
Ocena sądu – abuzywność i nieważność umowy
Sąd Okręgowy w Warszawie w obszernym uzasadnieniu szczegółowo odniósł się do charakteru prawnego kredytu frankowego, konsumenckiego statusu kredytobiorców oraz obowiązków informacyjnych banku. Sąd jednoznacznie stwierdził, że:
-
klauzule indeksacyjne zawarte w umowie nie były indywidualnie uzgodnione,
-
bank zachował dowolność w kształtowaniu kursów waluty, co prowadziło do naruszenia równowagi kontraktowej,
-
postanowienia te dotyczą głównych świadczeń stron, a jednocześnie nie zostały sformułowane w sposób jednoznaczny i przejrzysty.
W konsekwencji sąd uznał, że eliminacja klauzul abuzywnych powoduje niemożność dalszego wykonywania umowy, co prowadzi do jej nieważności w całości. Sąd podkreślił, że nie jest dopuszczalne „uzdrawianie” takiej umowy poprzez zastępowanie mechanizmu bankowego innymi kursami czy wskaźnikami.
Rozstrzygnięcie zostało wydane w oparciu o przepisy kodeksu cywilnego oraz dyrektywę 93/13/EWG, z uwzględnieniem dorobku orzeczniczego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym tez wyrażonych w sprawie C-260/18 (Dziubak).
Skutki wyroku – rozliczenie stron
Sąd zasądził na rzecz naszych Klientów zwrot nienależnie spełnionych świadczeń w wysokości:
-
28 995,28 zł,
-
41 983,69 CHF,
wraz z należnymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz zwrotem kosztów procesu.
Wyrok ten potwierdza, że w sprawach dotyczących kredytów frankowych sądy konsekwentnie przyjmują teorię dwóch kondykcji, uznając, że każda ze stron nieważnej umowy zobowiązana jest do zwrotu otrzymanego świadczenia.
Znaczenie wyroku dla kredytobiorców Getin Noble Bank
Komentowany wyrok ma istotne znaczenie dla osób posiadających kredyt frankowy w Getin Noble Bank lub zawarty pierwotnie z Getin Bankiem. Potwierdza on, że:
-
umowy indeksowane do CHF zawierane przez ten bank nie spełniały standardów ochrony konsumenta,
-
bank nie wywiązał się z obowiązku rzetelnego informowania o ryzyku kursowym,
-
abuzywne klauzule indeksacyjne prowadzą do nieważności całej umowy, a nie jedynie do jej „odfrankowienia”.
Wyrok wpisuje się w szeroki nurt orzeczniczy sądów warszawskich, w szczególności XXV Wydziału Cywilnego Sądu Okręgowego w Warszawie, który od lat wypracował spójną i konsekwentną linię orzeczniczą w sprawach kredytów frankowych.
Podsumowanie
Sprawa zakończona wyrokiem z 6 lutego 2020 r. stanowi kolejny dowód na to, że kredyty frankowe indeksowane do CHF, oferowane przez Getin Bank i Getin Noble Bank, były obarczone wadami prawnymi, które skutkują ich nieważnością. Dla kredytobiorców oznacza to realną możliwość uwolnienia się od wadliwej umowy oraz rozliczenia z bankiem na uczciwych zasadach.