Kolejny wyrok przeciwko Polbankowi – sąd usuwa abuzywne klauzule indeksacyjne i zasądza nadpłaty
Wyrokiem z dnia 5 listopada 2020 r. (sygn. akt XXIV C 2296/20) Sąd Okręgowy w Warszawie częściowo uwzględnił powództwo naszej Klientki i naszego Klienta przeciwko Raiffeisen Bank International AG – następcy prawnemu Polbank EFG, zasądzając na ich rzecz łącznie 28 706,92 zł oraz 19 477,97 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.
Sprawa dotyczyła kredytu we frankach szwajcarskich (kredytu frankowego) indeksowanego do CHF, zawartego w 2008 r. na podstawie wzorca umownego Polbank EFG.
Stan faktyczny – kredyt indeksowany Polbank EFG
Nasza Klientka i nasz Klient zawarli w 2008 r. umowę kredytu hipotecznego indeksowanego do waluty CHF na kwotę 500 000 zł, przeznaczoną na cele mieszkaniowe. Kredyt został wypłacony w złotych polskich, natomiast saldo zadłużenia oraz raty były przeliczane według kursów franka szwajcarskiego ustalanych jednostronnie przez bank w jego tabelach kursowych.
Umowa – jak w większości spraw Polbanku – była oparta na Regulaminie kredytu hipotecznego, który nie zawierał żadnych obiektywnych ani weryfikowalnych kryteriów ustalania kursów walut. Kredytobiorcy nie mieli realnej możliwości negocjowania treści umowy ani mechanizmu indeksacji.
Ocena sądu – klauzule indeksacyjne jako niedozwolone postanowienia umowne
Sąd Okręgowy przeprowadził szczegółową analizę postanowień umowy oraz regulaminu Polbank EFG i jednoznacznie uznał, że mechanizm indeksacji zastosowany w tej umowie rażąco naruszał interesy konsumentów.
Sąd wskazał w szczególności, że:
-
bank przyznał sobie niczym nieograniczoną swobodę w ustalaniu kursów CHF,
-
umowa nie określała sposobu tworzenia tabel kursowych,
-
kredytobiorcy nie byli w stanie oszacować ekonomicznych skutków umowy,
-
ryzyko zostało rozłożone w sposób skrajnie nierównomierny – wyłącznie na konsumentów.
Sąd wyraźnie odróżnił ryzyko kursowe, które co do zasady może być akceptowane przez kredytobiorcę, od ryzyka arbitralnego kształtowania kursu przez bank, które jest niedopuszczalne w relacji z konsumentem.
Oświadczenia o ryzyku nie chronią banku
Istotnym elementem uzasadnienia było odniesienie się do standardowych oświadczeń o świadomości ryzyka kursowego. Sąd podkreślił, że:
-
podpisanie takiego oświadczenia nie oznacza zgody na dowolne ustalanie kursów przez bank,
-
bank nie wykazał, aby przekazał Klientom rzetelne i konkretne informacje o mechanizmie indeksacji,
-
formalne oświadczenia nie mogą zastąpić realnego obowiązku informacyjnego.
Skutek: odfrankowienie umowy i zasądzenie nadpłat
Sąd uznał, że po eliminacji niedozwolonych klauzul indeksacyjnych umowa może być dalej wykonywana, jako:
-
kredyt złotowy,
-
oprocentowany według LIBOR CHF + marża banku.
Na tej podstawie zasądzono na rzecz Klientów:
-
28 706,92 zł – nadpłaty uiszczone w złotych,
-
19 477,97 CHF – nadpłaty uiszczone po wejściu w życie aneksu umożliwiającego spłatę w walucie obcej.
Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie, uznając jednak, że zasadnicze roszczenie Klientów co do abuzywności klauzul było w pełni uzasadnione.
Znaczenie wyroku dla kredytobiorców Polbank / Raiffeisen
Wyrok w sprawie XXIV C 2296/20 wpisuje się w ugruntowaną linię orzeczniczą dotyczącą kredytów frankowych Polbank EFG, potwierdzając, że:
-
klauzule indeksacyjne Polbanku są abuzywne,
-
możliwe jest skuteczne odfrankowienie kredytu,
-
sądy konsekwentnie odrzucają argumentację banków opartą na oświadczeniach o ryzyku,
-
nawet po zawarciu aneksów umowa nadal może być kwestionowana.
Podsumowanie
Komentowany wyrok pokazuje, że kredytobiorcy Polbanku – obecnie Raiffeisen Bank International – nadal mają realne i skuteczne narzędzia ochrony swoich praw. Odfrankowienie kredytu i odzyskanie nadpłaconych kwot pozostaje w pełni aktualnym scenariuszem procesowym.
W Themi od lat prowadzimy sprawy dotyczące kredytów we frankach, w tym liczne postępowania przeciwko Polbankowi i Raiffeisen, a wyrok z 5 listopada 2020 r. stanowi kolejne potwierdzenie skuteczności tej strategii.