16 maja 2024
Dnia 7 lutego 2024 r. zapadł korzystny wyrok Sądu Najwyższego o sygn. II CSKP 1259/22 w sprawie zawisłej z naszej skargi kasacyjnej złożonej od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 05.11.2020 r., I ACa 572/20. Wyrok zapadł w realiach umowy zawartej z Bankiem Zachodnim WBK S.A. (Santander Bank Polska), który to wzorzec umowny należy zaliczyć do umów walutowych a nie denominowanych do waluty obcej, w tym znaczeniu, że zgodnie z warunkami umowy wypłata kapitału i spłaty rat mogły odbyć się w walucie obcej. W tym konkretnym przypadku, wypłata odbyła się jednak w walucie polskiej, jak praktyka byłą częsta również w przypadku takich umów BZ WBK.
Sąd Najwyższy powiedział, że „Warto zaznaczyć, że nie jest dopuszczalne uznanie, że tego rodzaju kredyt od początku należy traktować jak kredyt walutowy, którego przedmiotem była ustalona kwota w walucie obcej. Przyjęcie takiego założenia byłoby sprzeczne z umową, w której wyraźnie przewidziano wypłatę kwoty kredytu w złotych.”
Jest wysoce korzystne dla kredytobiorców kredytów BZ WBK (obecny Santander Bank Polska) potwierdzenie stanowiska, w myśl, którego nawet jeśli uznamy, że dana umowa dotyczy kredytu walutowego, to w sytuacji, gdy środki zostały wypłacone w złotych na podstawie niedozwolonych postanowień umownych, świadczenia obu stron – zarówno banku, jak i kredytobiorcy – należy uznać za nienależne. Oznacza to, że bank faktycznie nigdy nie udzielił kredytu, a tym samym nie powstało zobowiązanie do jego zwrotu. W praktyce oznacza to, że nawet jeśli umowa przewidywała wypłatę i spłatę kredytu w walucie obcej, ale faktyczna wypłata nastąpiła w złotych na podstawie klauzuli przeliczeniowej, kredytobiorca ma prawo żądać zwrotu wszystkich wpłaconych kwot tak samo, jak w przypadku nieważnej umowy.
Sąd Najwyższy potwierdził to w swoim uzasadnieniu: „Uznanie kredytu za walutowy oznaczałoby, że brak wypłaty w walucie obcej jest równoznaczny z brakiem wypłaty kredytu w ogóle, natomiast faktycznie spełnione świadczenie banku w złotych powinno zostać uznane za nienależne. W takim przypadku sytuacja byłaby zbliżona do tej, która powstaje w razie stwierdzenia nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej (zob. wyrok SN z 26 maja 2022 r., II CSKP 650/22).