Dla osób posiadających kredyty indeksowane lub denominowane we frankach szwajcarskich nadchodzący rok może być czasem dynamicznych przekształceń, które wyznaczą nowy kierunek w prowadzeniu sporów sądowych z bankami. Oprócz znanych już wyzwań – takich jak niekorzystne wahania kursu waluty, długotrwałe postępowania czy trudności w uzyskaniu zabezpieczenia roszczenia – frankowiczów mogą czekać zmiany wynikające zarówno z inicjatyw legislacyjnych, jak i reorganizacji struktury sądów czy wdrożenia narzędzi cyfrowych.

Rok 2025 zapowiada się jako okres intensywnych przeobrażeń, których celem ma być usprawnienie postępowań i zwiększenie efektywności wymiaru sprawiedliwości w sprawach frankowych. Jednakże zmiany te mogą nieść ze sobą również nowe ryzyka, które należy uważnie przeanalizować, zanim podejmie się kolejne decyzje procesowe.

Specjalistyczne wydziały w sądach – reorganizacja dla frankowiczów

Jednym z kluczowych elementów reformy jest powołanie wyspecjalizowanych wydziałów zajmujących się wyłącznie sprawami kredytów frankowych. Funkcjonuje już specjalna sekcja frankowa w Sądzie Okręgowym w Warszawie, a od zeszłego roku także w Sądzie Okręgowym w Poznaniu. W Warszawie zapowiedziano także utworzenie odrębnego wydziału „frankowego” w Sądzie Apelacyjnym – który ma pełnić funkcję sądu odwoławczego dla spraw z obu warszawskich sądów okręgowych. Te zmiany mają poprawić organizację pracy i skrócić czas trwania postępowań.

W 2025 roku możliwe są kolejne przekształcenia, które przewidują utworzenie podobnych wyspecjalizowanych struktur w innych sądach okręgowych i apelacyjnych. Celem jest skoncentrowanie spraw frankowych w rękach sędziów mających większe doświadczenie w tego rodzaju postępowaniach, co może przyczynić się do większej spójności orzecznictwa i skrócenia procedur.

Digitalny Asystent Sędziego – Sztuczna inteligencja w służbie sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości planuje wdrożenie innowacyjnego narzędzia technologicznego, które ma wspomóc sądy w rozpatrywaniu spraw frankowych – Digitalny Asystent Sędziego (DAS). System ten, oparty na algorytmach sztucznej inteligencji, będzie składał się z trzech zintegrowanych modułów:

• Bazy orzeczeń TSUE, obejmującej kluczowe wyroki dotyczące kredytów walutowych, aktualizowane na bieżąco i ułatwiające pracę orzeczniczą.

• Cyfryzacji akt sądowych, dzięki której przesyłanie i analiza dokumentów między instancjami ma być szybsza i bardziej uporządkowana.

• Kalkulatora roszczeń wzajemnych, automatyzującego skomplikowane obliczenia związane z rozliczeniami po unieważnieniu umowy kredytowej.

Pilotaż DAS ma objąć sądy w Warszawie, Poznaniu i Olsztynie (łącznie z sądami apelacyjnymi w tych miastach), a jego sukces może zadecydować o dalszym wdrażaniu systemu na terenie całego kraju.

Cyfrowy kontakt z sądami – ułatwienia także dla stron procesowych

Planowana nowelizacja procedury cywilnej przewiduje również wprowadzenie możliwości składania pism procesowych – w pierwszej kolejności środków zaskarżenia – przez Internet, za pośrednictwem Portalu Informacyjnego Sądów Powszechnych. To rozwiązanie ma ułatwić kontakt z sądem, przyspieszyć komunikację i obniżyć koszty postępowania. W przyszłości może to być krok w stronę pełnej cyfryzacji procesów sądowych.

Nowelizacja k.p.c. – nowe szanse, ale i nowe zagrożenia

Projekt ustawy przygotowany przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego zakłada daleko idące zmiany w sposobie prowadzenia spraw sądowych dotyczących kredytów frankowych. Choć dokument ten nie został jeszcze oficjalnie opublikowany ani skierowany do Sejmu, z informacji udzielanych mediom przez członków Komisji wynika, że jedną z kluczowych propozycji jest automatyczne wstrzymanie spłaty rat kredytu po doręczeniu pozwu bankowi – bez konieczności składania wniosku o zabezpieczenie. Jest to krok w dobrą stronę, oceniają adwokaci kancelarii Themi - jednak niekonicznie musi być podyktowany troską o frankowiczów. Zawieszenie spłaty rat jest bowiem także korzystne dla banków, które mogą obawiać się kosztów odsetkowych od spłaconych w trakcie postępowania kwot.

Niejasne pozostaje, czy takie rozwiązanie będzie działać wstecznie – czyli obejmie także raty zapłacone po doręczeniu pozwu, ale przed wejściem w życie nowelizacji – czy tylko zadziała na przyszłość. Odpowiedź przyniesie dopiero ostateczna wersja ustawy.

Zmiany procesowe – sprawniej, szybciej, ale czy bezpieczniej?

Projekt nowelizacji przewiduje również szereg istotnych odstępstw od ogólnych zasad postępowania cywilnego:

• Możliwość łączenia powództwa konsumenta i banku w jednym postępowaniu.

• Szersze zastosowanie wyrokowania na posiedzeniach niejawnych.

• Dopuszczenie zdalnych przesłuchań świadków nawet mimo sprzeciwu strony.

• Umożliwienie zawierania ugód zdalnie – także przed mediatorem.

• Wprowadzenie cyfrowego zatwierdzania ugód.

Celem tych rozwiązań jest uproszczenie postępowania, ale pojawiają się też obawy, że mogą one ograniczyć prawa procesowe konsumentów i utrudnić pełną obronę ich interesów.

Preferencje dla banków – pułapka w ukryciu?

Niepokój budzą również propozycje, które zdają się faworyzować instytucje finansowe. Chodzi m.in. o:

• Zniesienie ograniczeń czasowych i przedmiotowych dla zarzutu potrącenia, który bank mógłby zgłosić nawet na bardzo późnym etapie sprawy.

• Nową instytucję „rozliczenia z urzędu”, pozwalającą sądowi zasądzić różnicę wzajemnych roszczeń, nawet jeśli bank formalnie ich nie zgłosił.

Zdaniem Kancelarii Themi takie rozwiązania mogą prowadzić do chaosu procesowego i jeszcze większego przeciągania spraw. Zamiast przyspieszenia, pojawi się niepewność co do tego, kiedy sprawa naprawdę się zakończy i na jakich warunkach. Tym bardziej, że banki wciąż często unikają jednoznacznego przyznania się do nieważności umowy, a jednocześnie próbują utrzymać jej skuteczność wobec konsumenta.

Podsumowanie: Nowe możliwości i ukryte ryzyka – przygotuj swoją strategię

Zmiany planowane na 2025 rok mogą z jednej strony otworzyć nowy rozdział dla frankowiczów – z dostępem do szybszych i bardziej zorganizowanych procedur, z pomocą technologii i mniejszym obciążeniem finansowym. Z drugiej strony – pojawia się konieczność zachowania czujności, gdyż niektóre rozwiązania mogą działać na korzyść banków i osłabić pozycję konsumenta.

Dlatego kluczowe będzie odpowiednie przygotowanie do nowych realiów procesowych. Kancelaria Themi od 2014 r. z sukcesem reprezentuje kredytobiorców w sporach frankowych. Pomagamy nie tylko analizować dokumenty i umowy, ale także wyznaczać strategiczne kierunki działania w oparciu o zmieniające się prawo.

Skontaktuj się z nami i skorzystaj z bezpłatnej analizy swojej umowy kredytowej. Razem ocenimy, jakie działania będą dla Ciebie najkorzystniejsze w nowym, dynamicznym 2025 roku.