Sygn. akt I C 3645/22
W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 marca 2024 r.
Sąd Okręgowy w Krakowie I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący : sędzia del. Michał Siemieniec
Protokolant: Jan Migduła
po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2024 r. w Krakowie
na rozprawie sprawy z powództwa Banku Millennium S.A. z siedzibą w Warszawie
przeciwko
o zapłatę
- zasądza od pozwanych na rzecz powoda Bank Millennium S.A. z siedzibą w Warszawie kwotę 5.055,00 zł (pięć tysięcy pięćdziesiąt pięć złotych 00/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19.09.2022 r. do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem, że zapłata tej kwoty przez jedno z pozwanych zwalnia z tego obowiązku drugie z nich;
- oddala powództwo w zakresie żądania kwoty 2.375,68 zł (dwa tysiące trzysta siedemdziesiąt pięć złotych 68/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od tej kwoty;
- zasądza od powoda Banku Millennium S.A. z siedzibą w Warszawie na rzecz i do niepodzielnej ręki pozwanych kwotę 10.834,00 zł (dziesięć tysięcy osiemset trzydzieści cztery złote 00/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem kosztów procesu.
Sygn. akt I C 3645/22
UZASADNIENIE WYROKU
Sądu Okręgowego w Krakowie
z dnia 25 marca 2024 r.
Powód Bank Millennium S.A. z siedzibą w Warszawie pozwem z dnia 25 listopada 2022 r., skierowanym przeciwko, a następnie zmodyfikowanym pismem z dnia 20 grudnia 2023 r. (k.129) wnosił ostatecznie o:
- zasądzenie od pozwanych solidarnie kwoty 5.055,00 zł tytułem zwrotu kapitału oddanego stronie pozwanej do dyspozycji na mocy umowy kredytu hipotecznego nr KH/00006447 z dnia 25 listopada 2008 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 września 2022 r. do dnia zapłaty,
- zmianę wysokości świadczenia nienależnego, którego zwrot przysługuje powodowi od strony pozwanej w związku oddaniem do dyspozycji kapitału na mocy umowy kredytu, poprzez dokonanie sądowej waloryzacji należnej powodowi kwoty w ten sposób, że oprócz roszczenia o zwrot kapitału powodowi przysługuje kwota 138.043,00 zł wynikająca z istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza
- zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda oprócz pozostałej kwoty kapitału w wysokości 5.055,00 zł także kwoty 138.043,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, stanowiącej kwotę, o którą należy zwaloryzować roszczenie o zwrot kapitału oddanego pozwanym do dyspozycji na mocy umowy kredytu KH/00006447,
- zasądzenie od pozwanych solidarnie kwoty 2.375,68 zł tytułem zwrotu świadczenia nienależnego spełnionego na rzecz pozwanych z zastrzeżeniem zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 25 listopada 2022 r. do dnia zapłaty,
- zasądzenie od pozwanych solidarnie kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego powiększonych o kwotę 51 zł tytułem opłat skarbowych od pełnomocnictw wg. norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
Powód wskazał, że strony zawarły umowę kredytu hipotecznego nr KH/00006447 indeksowanego do CHF z przeznaczeniem na nabycie prawa do nieruchomości na rynku wtórnym. Bank udostępnił pozwanym środki pieniężne w jednej transzy w kwocie 270.055,00 zł. Pozwani zobowiązani byli do spłaty należności głównej wraz z należnościami ubocznymi. Pozwani zakwestionowali mechanizm indeksacji i wystąpili przeciwko Bankowi z powództwem w ramach którego ponieśli zarzuty nieważności umowy kredytu. W toku procesu pozwani skierowała do Banku wezwanie do zapłaty kwoty 174.426,28 zł. Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu z dnia 13 października 2021 r. zasądzono łącznie na rzecz kwotę 57.744,36 zł z odsetkami. Apelację sąd drugiej instancji oddalił w całości.
Kredytobiorcy złożyli powodowi materialnoprawne oświadczenie o potrąceniu kwoty w łącznej wysokości 267.354,01 zł z wierzytelnością Banku Millenium S.A. w wysokości 265.000,00 zł z tytułu wypłaconego kapitału.
Pismem z 9 sierpnia 2022 r. powód wezwał pozwanych do należności w kwocie 435.603,39 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia następnego po upływie terminu wskazanego w wezwaniu do zapłaty. Wskazana kwota nie uwzględniała złożonego przez kredytobiorców oświadczenia o potrąceniu.
W dniu 23 sierpnia 2022 r. powód wypłacił na rzecz pozwanego kwoty zasądzone wyrokami I i II instancji w łącznej wysokości 81.437,68 zł. Pozwani natomiast dokonali na rzecz Banku zapłaty kwoty 69.882,08 zł stanowiących różnicę między sumą należności zapłaconych przez Bank tytułem należności głównej oraz odsetek za opóźnienie od należności głównej (łącznie 72.257,76 zł) a sumą wierzytelności, która pozostała kredytobiorcom po dokonanym przez nich potrąceniu wraz z odsetkami (łącznie 2.375,68 zł).
Pozwani odmówili natomiast zapłaty kwoty 165.548,39 zł stanowiącej zwrot korzyści majątkowej uzyskane przez kredytobiorców w związku z bezumownym korzystaniem z wypłaconego kapitału kredytu.
Bank uznał złożone przez powodów oświadczenie o potrąceniu za skuteczne w części tj. co do kwoty 265.159,60 zł. Powód kwestionuje przyjęte przez pozwanych wartości stojące u podstaw złożonego oświadczenia oraz wskazuje, że posiadał przeciwko pozwanym wierzytelność z tytułu udostępnionego kapitału w wysokości 270.055,00 zł.
Roszczenie powoda związane jest z zakończonymi postępowaniami sądowymi, skutkującymi koniecznością zwrotu przez strony wzajemnych świadczeń i dokonywanych na tym polu potrąceń i posiadanych wzajemnych wierzytelności. Podstawą do domagania się wskazanych w pozwie świadczeń wynika z przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu (art. 405 i nast. k.c.) jak i orzecznictwa TSUE, określających skutki uznania postanowień umów kredytów indeksowanych za abuzywne.
W piśmie modyfikującym żądanie pozwu powód wskazał, że z ostrożności procesowej za celowe uznaje rozszerzenie powództwa poprzez zgłoszenie roszczenia o poddanie waloryzacji sądowej kwoty kapitału, która winna zostać zwrócona przez pozwanych na rzecz powoda. Odmienna od prezentowanej uprzednio w toku postępowania interpretacja prawna uzasadnia bowiem w pełni odwołanie się do zasadności dokonania sądowej waloryzacji kapitału.
W pisemnej odpowiedzi na pozew z dnia 17 marca 2023 r. (k.88) wnieśli o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na ich rzecz łącznie (do niepodzielnej ręki) zwrotu kosztów postępowania, wraz z należnymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych.
Pozwani zarzucili niewykazanie i nieudowodnienie roszczenia dochodzonego pozwem. Jednocześnie podnieśli, że żądanie zwrotu świadczenia nienależnego spełnionego n rzecz pozwanych z zastrzeżeniem zwrotu jest bezpodstawne. Wskazano, że po stronie powoda nie zaistniało zubożenie będące podstawowym warunkiem roszczenia wynikającego z art. 410 w zw. z art. 405 k.c. Powodowie wskazali, że doszło do umorzenia roszczenia powoda o zwrot kwoty kapitału w całości na skutek potrącenia dokonanego przez pozwanych jeszcze przed złożeniem pozwu przez Bank. Jednocześnie podnieśli oni zarzut potrącenia wierzytelności przysługującej im z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia w łącznej kwocie 267.354,01 zł z wierzytelnością jaką Bank Millennium S.A. z siedzibą w Warszawie posiada wobec pozwanych z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia w kwocie 265.000,00 zł jako należności głównej z tytułu wypłaconego kapitału.
Pozwani stoją na stanowisku, że Bank mógł od nich żądać zwrotu wypłaconego im kapitału. Kwestionują natomiast wszystkie dalej idące roszczenia banku co do zasady i co do wysokości. Złożony powodowi, a następnie zgłoszony w postępowaniu zarzut potrącenia doprowadził do umorzenia wierzytelności banku o zwrot kapitału w całości przed wniesieniem pozwu przez bank, natomiast pozwanym po potrąceniu pozostała wierzytelność w łącznej kwocie 2.375,68 zł. Kwota ta została zapłacona przez Bank a żądanie jej zwrotu jest oczywiście bezzasadne.
W piśmie z dnia 28 lutego 2024 r. (k.172) powód cofnął pozew w zakresie żądania:
- zmiany wysokości świadczenia nienależnego, którego zwrot przysługuje powodowi od strony pozwanej w związku oddaniem do dyspozycji kapitału na mocy umowy kredytu, poprzez dokonanie sądowej waloryzacji należnej powodowi kwoty w ten sposób, że oprócz roszczenia o zwrot kapitału powodowi przysługuje kwota 138.043,00 zł wynikająca z istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza oraz
- zasądzenia od pozwanych solidarnie na rzecz powoda oprócz pozostałej kwoty kapitału w wysokości 5.055,00 zł także kwoty 138.043,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, stanowiącej kwotę, o którą należy zwaloryzować roszczenie o zwrot kapitału oddanego pozwanym do dyspozycji na mocy umowy kredytu KH/00006447.
Postanowieniem z dnia 25 marca 2024 r. tut. Sąd umorzył postępowanie w zakresie żądania kwoty 165.548,39 zł oraz w zakresie kwoty 138.043,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od tych kwot.
]Okoliczności faktyczne były bezsporne:
Pozwani w dniu 25 listopada 2008 r. zawarli z EURO BANK S.A. z siedzibą we Wrocławiu, poprzednikiem prawnym Banku Millennium S.A. z siedzibą w Warszawie umowę kredytu hipotecznego nr KH/00006447. Umowa stanowi m.in., że:
- a) Bank udziela kredytobiorcy, w oparciu o wniosek kredytowy, kredytu na cele określone w umowie. Kredyt posiada cechy i jest udzielany na warunkach określonych umową i „Regulaminem udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych przez Euro Bank S.A.” (Regulamin) (§ 1 ust. 1);
- b) Kwota i waluta kredytu to 270.055,00 PLN (§ 1 ust. 3.1);
- c) Walutą indeksacji jest CHF (§ 1 ust. 3.5);
- d) Okres spłaty kapitału to 419 miesięcy (§1 ust. 3.6);
- e) Okres kredytowania wynosi 420 miesięcy (§ 1 ust. 3.7);
- f) Kredyt będzie spłacany w ratach annuitetowych (§ 1 ust. 3.8);
- g) Wysokość prowizji przygotowawczej wynosiła 1,50% kredytowana (§1 ust. 3.14)
- h) Ubezpieczenie kredytu 1.080,00 zł (§1 ust. 3.16)
- i) Kwota kredytu wyrażona w walucie obcej według kursu kupna waluty określonego w tabeli obowiązującej w banku na dzień sporządzenia umowy wynosi 116.257,70 CHF. Kwota niniejsza ma charakter informacyjny i nie stanowi zobowiązania banku. Wartość kredytu wyrażona w walucie obcej w dniu uruchomienia kredytu lub pierwszej transzy może być różna od podanej w niniejszym punkcie (§ 1 ust. 4);
- j) Cel finansowania – nabycie prawa do nieruchomości na rynku wtórnym lokalu mieszkalnego w Krakowie. (265.000,00 zł)
- k) Zabezpieczeniem docelowym jest:
- hipoteka kaucyjna do kwoty 540.110,00 zł na spółdzielczym prawie do nabywanego lokalu, dla którego Sąd Rejonowy dla Krakowa Wydział IV Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr,
- ubezpieczenie nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych,
- pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem bankowym przeznaczonym do obsługi kredytu,
- pełnomocnictwo do zawarcia umowy ubezpieczenia nieruchomości oraz ubezpieczenia na życie kredytobiorcy oraz cesję praw na bank (§3)
- l) zabezpieczeniem dodatkowym i przejściowym jest:
- ubezpieczenie kredytu w T.U. Allianz Polska S.A. (§4 ust. 1)
- m) kredyt miał być uruchomiony jednorazowo (§5 ust.2)
- n) Kredyt jest oprocentowany wg zmiennej stopy procentowej, składającej się ze stałej w okresie kredytowania marży banku oraz aktualnej w danym kwartale stopy bazowej, ogłaszanej w Tabeli obowiązującej w Banku. Oprocentowanie kredytu w stosunku rocznym w dniu zawarcia Umowy wynosi 5,55%. Zmiana wysokości oprocentowania może następować w przypadku zmiany stopy bazowej określonej dla danej waluty lub zmiany parametrów finansowych rynku pieniężnego i kapitałowego w kraju (lub krajów zrzeszonych w UE), którego waluta jest podstawą indeksacji (§ 6 ust. 2);
- o) Kwoty rat spłaty kredytu indeksowanego do waluty obcej określone są w walucie obcej a spłacane w PLN, przeliczone po kursie sprzedaży danej waluty zgodnie z tabelą obowiązującą w dniu poprzedzającym dzień spłaty raty określonym w umowie (§ 7 ust. 6);
- p) O aktualnej wysokości rat spłaty, składki ubezpieczeniowej, opłaty refinansującej oraz aktualnym oprocentowaniu bank informuje wysyłając listem zwykłym harmonogram spłat na kolejny kwartał lub jego część, przy czym nie wyklucza to innych form komunikowania kredytobiorcy wysokości najbliższej raty spłaty. Nieotrzymanie harmonogramu nie zwalnia kredytobiorcy z obowiązku dokonania należnej spłaty, w takim przypadku kredytobiorca jest zobowiązany uiścić ratę spłaty, składkę ubezpieczeniową, opłatę refinansującą, w takiej samej wysokości jak w miesiącu poprzednim, a ratę kredytu indeksowanego kursem waluty obcej w takiej samej wysokości jak w miesiącu poprzednim w przeliczeniu na PLN po kursie określonym w Regulaminie. W przypadku uruchamiania kredytu w formie transz bank aktualizuje harmonogram po uruchomieniu każdej transzy, informując kredytobiorcę o wysokości rat spłaty w najbliższym kwartale, obliczając odsetki zgodnie z aktualnym saldem zadłużenia. (§7 ust.7)
- q) Kredytobiorca oświadcza, że został poinformowany o ponoszeniu ryzyka zmiany kursów walutowych (ryzyko walutowe) oraz ryzyka zmiany stopy procentowej; został poinformowany, iż zmiana kursu walutowego oraz zmiana stopy procentowej będzie miała wpływ na wysokość zadłużenia z tytułu kredytu oraz wysokość raty spłaty; poniesie to ryzyko (§ 10 ust. 3);
- r) W przypadku kredytu indeksowanego do waluty obcej, bank w następnym dniu po upływie terminu wypowiedzenia umowy dokonuje przewalutowania całego wymagalnego zadłużenia na PLN, z zastosowaniem aktualnego na dzień przewalutowania kursu sprzedaży waluty, określonego w tabeli (§ 11 ust. 5);
- s) Bank zastrzega sobie prawo do zmiany stawek procentowych i kwotowych ujętych w tabeli w okresie obowiązywania umowy, wyłącznie z ważnych przyczyn, w szczególności, gdy nastąpi zmiana parametrów rynkowych, środowiska konkurencji, przepisów prawa, zmiana stopy inflacji bądź innych warunków makroekonomicznych, zmiana zakresu i/lub formy realizacji określonych czynności i usług, lub zmiana wysokości kosztów operacji i usług ponoszonych przez bank (§ 14 ust. 5).
- t) Zgodnie z § 14 ust. 6 umowy w sprawach nieuregulowanych umową zastosowanie ma m.in. regulamin
Bank wypłacił w wykonaniu umowy kredytu kwotę 265.000,00 zł, jednocześnie z kwoty udzielonego kredytu pokryto także prowizję od udzielonego kredytu (3.975, 00 zł) oraz pokryto opłatę refinansującą ubezpieczenie kredytu (1.080,00 zł).
Kredytobiorcy wytoczyli przeciwko Bankowi Millennium S.A. w Warszawie powództwo, w którym kwestionowali mechanizm indeksacji oparty na kursie CHF jako zawierający w swej konstrukcji niedozwolone postanowienia umowne. W trakcie postępowania, pozwani pismem z dnia 1 lipca 2021 r. wezwali Bank do zapłaty kwoty 174.426,28 zł tytułem uiszczonych przez kredytobiorców od dnia zawarcia umowy do 12 listopada 2018 r. należności w związku z umową.
Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu I Wydział Cywilny wyrokiem z dnia 13 października 2021 r. sygn. akt I C 58/19 zasądził od Banku Millennium S.A. w Warszawie łącznie na rzecz kwotę 57.744,36 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 57.624,07 zł od dnia 3 stycznia 2019 r. do dnia zapłaty i od kwoty 120,29 zł od dnia 1 lipca 2021 r. do dnia zapłaty oraz zasądził kwotę 6.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Następnie Bank Millennium S.A. z siedzibą w Warszawie wniósł apelację, która wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu Wydział II Cywilny Odwoławczy z dnia 10 czerwca 2022 r. sygn. akt II Ca 3579/21 została oddalona, a od Banku zasądzono na rzecz powodów 2.700,00 zł tytułem kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia.
Pismem z 8 lipca 2022 r. pozwani wezwali Bank Millennium S.A. w Warszawie do zapłaty kwoty 69.097,85 zł tytułem należności uiszczonych przez kredytobiorców na poczet umowy w okresie od dnia 9 grudnia 2018 r. do dnia 10 czerwca 2022 r.
Pozwani w dniu 26 lipca 2022 r. złożyli Bankowi Millennium S.A. w Warszawie oświadczenie materialnoprawne o potrąceniu wraz z wezwaniem do zapłaty, w ramach którego dokonali potrącenia wierzytelności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (objętymi wyrokami oraz wezwaniami do zapłaty z 1 lipca 2021 r. i 8 lipca 2022 r.) w łącznej kwocie 267.354,01 zł z wierzytelnością Banku o zwrot wypłaconego powodom kapitału w wysokości 265.000,00 zł.
Na kwotę potrąconą przez kredytobiorców składała się należność zasądzona wyrokami – 57.744,36 zł, suma odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od zasądzonej kwoty - 14.030,87 zł, należność objęta wezwaniem do zapłaty z dn. 1 lipca 2021 r., kwotę 116.681,92 zł stanowiąca pozostałą część wpłat dokonanych przez kredytobiorców w okresie od zawarcia umowy do 12 listopada 2018 r. tytułem spłaty kredytu, kwotę odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 116.681,92 zł w wysokości 9.662,71 zł, 69.097,85 zł należności objętych wezwaniem z 8 lipca 2022 r. stanowiących sumę wpłat dokonanych przez kredytobiorców od 9 grudnia 2018 r. do 10 czerwca 2022 r. tytułem spłaty kredytu oraz kwotę 130,30 zł tytułem odsetek za opóźnienie od kwoty 69.097,85 zł.
Bank Millenium w dniu 9 sierpnia 2022 r. wezwał pozwanych do zapłaty należności w kwocie 435.603,39 zł. na którą składało się 270.055,00 zł tytułem udostępnionego kredytobiorcom kapitału na podstawie umowy kredytu i kwota 165.548,39 zł stanowiąca równowartość korzyści majątkowej uzyskanej przez kredytobiorców w związku z korzystaniem z kapitału udostępnionego przez Bank za okres od 11 grudnia 2008 r. do 10 czerwca 2022 r. włącznie.
Bank Millenium w dniu 23 sierpnia 2022 r. zrealizował względem kredytobiorców należności objętymi wyrokami I i II instancji przelewając na rzecz łączną kwotę 81.437,68 zł.
Pozwani listem adwokackim z dnia 29 sierpnia 2022 r. wskazali, że potrąceniem z dnia 26 lipca 2022 r. doręczonym Bankowi 26 lipca 2022 r. kredytobiorcy dokonali potrącenia ich wierzytelności z tytułu spłaty kredytu również w części zasądzonej wyrokami (bez kosztów procesu) z wierzytelnością Banku o zwrot wypłaconego kapitału. Wobec czego dokonali zwrotu Bankowi kwoty 68.822,08 zł stanowiącej różnicą między sumą należności zapłaconych przez bank w wykonaniu wyroku tytułem należności głównej oraz odsetek od należności głównej (72.257,76 zł), a sumą wierzytelności która pozostała kredytobiorcom po dokonanych przez nich potrąceniu (2.375,68 zł).
Sąd zważył, co następuje
Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie. Zgodnie z art. 3851 § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Według § 2 tego przepisu, jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie. Z kolei w myśl § 3, nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Rozkład ciężaru dowodu reguluje § 4 omawianego przepisu, zgodnie z którym, ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje. Kolejny przepis zawarty w art. 3852 k.c. stanowi, że oceny zgodności postanowienia umowy z dobrymi obyczajami dokonuje się według stanu z chwili zawarcia umowy, biorąc pod uwagę jej treść, okoliczności zawarcia oraz uwzględniając umowy pozostające w związku z umową obejmującą postanowienie będące przedmiotem oceny.
W niniejszej sprawie, kwestia nieważności została przesądzona przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu I Wydział Cywilny wyrokiem z dnia 13 października 2021 r. sygn. akt I C 58/19 oraz wydanym po złożeniu przez Bank apelacji wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu Wydział II Cywilny Odwoławczy z dnia 10 czerwca 2022 r. sygn. akt II Ca 3579/21 oraz pozostawała bezsporna pomiędzy stronami. Na tym twierdzeniu opierała się argumentacja strony powodowej przy dochodzeniu roszczeń w niniejszym postępowaniu. Charakterystyka zawartej pomiędzy stronami umowy i zawarte w niej postanowienia o charakterze abuzywnym prowadzą do stwierdzenia jej nieważności. Takie też stanowisko zaprezentowały ww. sądy.
Takie też stanowisko przyjmuje sąd w niniejszej sprawie mając na uwadze zawartą przez strony umowę i zawarte w niej klauzule abuzywne wprowadzające mechanizm przeliczania waluty polskiej na obcą, które były wobec pozwanych bezskuteczne, co ostatecznie doprowadziło do upadku całej umowy i spowodowało konieczność rozliczeń na podstawie art. 405 k.c. w zw. z art. 410 § 1 k.c.
Pozwani w dniu 26 lipca 2022 r. złożyli Bankowi Millennium S.A. w Warszawie oświadczenie materialnoprawne o potrąceniu wraz z wezwaniem do zapłaty, w ramach którego dokonali potrącenia wierzytelności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (objętymi wyrokami oraz wezwaniami do zapłaty z 1 lipca 2021 r. i 8 lipca 2022 r.) w łącznej kwocie 267.354,01 zł z wierzytelnością Banku o zwrot wypłaconego powodom kapitału w wysokości 270.055,00 zł.
Zgodnie z art. 498 § 1 k.c., gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. W myśl § 2 tego przepisu wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Zgodnie z jednolitym stanowiskiem przyjętym w polskiej nauce prawa i orzecznictwie, jednym z warunków potrącenia jest wymagalność roszczenia, co w niniejszej sprawie zostało zachowane.
Tym samym złożenie przez konsumentów oświadczenia o potrąceniu wierzytelności przysługującej im wobec Banku o zwrot świadczenia nienależnego z wierzytelnością Banku o zwrot świadczenia nienależnego odnosi skutek w postaci umorzenia obu wierzytelności do wysokości niższej.
Na skutek ww. potrącenia wierzytelność powoda uległa umorzeniu ponad kwotę 5.055,00 zł.
Oznacza to, że żądanie główne podlegało uwzględnieniu we wskazanym wyżej zakresie.
Jeżeli chodzi o żądanie odsetek za opóźnienie, to należy zauważyć, że zgodnie z art. 481 § 1 k.c., wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. W niniejszej sprawie zasądzono odsetki zgodnie z żądaniem pozwu tj. 19 września 2022 r. 23 listopada 2023 r.
Odnosząc się natomiast do żądania zasądzenia kwoty 2.375,68 zł tytułem zwrotu świadczenia nienależnego spełnionego na rzecz pozwanych z zastrzeżeniem zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 25 listopada 2022 r. do dnia zapłaty, wskazać należy, że powód nie wykazał podstawy materialno-prawnej w ustalonym stanie faktycznym do zasądzenia ww. kwoty, która wykracza poza kapitał należny powodowi.
W ocenie Sądu w wyżej wskazanym zakresie powód nie sprostał obowiązkowi udowodnienia faktów, z których wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne. Podkreślić należy, iż samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności zgodnie z art. 227 k.p.c. powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą. Stosownie do art. 232 k.p.c. obowiązek wskazania dowodów obciąża przede wszystkim strony, a w myśl art. 6 k.c. ciężar udowodnienia spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne.
Wobec tego roszczenie to zostało oddalono o czym orzeczono w pkt II wyroku.
O kosztach procesu sąd orzekł zgodnie z art. 100 zd. 2 k.p.c., zasądzając je od powoda na rzecz pozwanych, bowiem powód wygrał jedynie w nieznacznej części swych żądań. Umorzenie postępowania na skutek cofnięcia powództwa traktowane jest na równi z oddaleniem powództwa w tym zakresie.
Na zasądzone koszty złożyły się: wynagrodzenie dla profesjonalnego pełnomocnika pozwanych w osobie adwokata w kwocie 10.800,00 zł, ustalone na podstawie § 2 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 34,00 zł. Z uwagi na wspólność majątkową małżeńską pozwanych koszty zasądzono na ich rzecz łącznie do ich niepodzielnej ręki.